${CH}_3-\mathrm{CH}_2-\mathrm{CH}_2-\mathrm{Br} \xrightarrow[\Delta]{\mathrm{KOH}_{(a k)}} \mathrm{A} \xrightarrow{\mathrm{HBr}} \mathrm{B} \xrightarrow[\mathrm{KOH}_{(a) i}]{\Delta} \mathrm{C}$
વિધાન - $I$ : પ્રબળ કેન્દ્રુનુરાગી પ્રક્રિયકની વધુ સાંદ્રતા સાથેના દ્રીતીયક આલ્કાઈલ હેલાઈડો કે જેઓ મોટા વિસ્થાપકો(bulky substituents) ધરાવતા નથી તે $\mathrm{S}_{\mathrm{N}}{ }^2$ ક્રિયાવિધિને અનુસરે છે.
વિધાન-$II$ : એક દ્રીતિયીક આલ્કાઇલ હેલાઈડને જ્યારે ઈથેનોલનિયા અધિક માત્રા (સૌથી વધુ માત્રા) (large excess) સાથે પ્રક્રિયા કરતા તે $\mathrm{S}_N{ }^1$ ક્રિયાવિધિને અનુસરે છે.
ઉપરના વિધાનોના સંદર્ભમાં નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
કથન $A$ : ફિનોલના હાઈડ્રોકિસલ સમુહને હેલોજન પરમાણુ વડે બદલીને એરાઈલ હેલાઈડ બનાવી શકાતો નથી.
કારણ $R$ : ફિનોલ હેલોજન એસિડ સાથે ઉગ્ર (તીવ્ર) રીતે પ્રક્રિયા કરે છે.
ઉપર્યુક્ત વિધાનોના સંદર્મમાં નીચે આપેલા વિક્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો.
કથન ($A$) : $\mathrm{CH}_2=\mathrm{CH}-\mathrm{CH}_2-\mathrm{Cl}$ એ એલાઈલ હેલાઈડનું એક ઉદાહરણ છે.
કારણ ($R$) : એલાઈલ હેલાઈડ સંયોજનો કે જેમાં હેલોજન પરમાણુ $\mathrm{sp}^2$ સંકરિત કાર્બન પરમાણુ સાથે જોડાયેલ છે.
ઉપરોક્ત વિધાનોના સંદર્ભમાં નીચે આપેલા વિકલ્પમાંથી સૌથી બંધબેસતો સાચો ઉત્તર પસંદ કરો.
કથન ($A$) : હેલોઆલ્કેન ની $KCN$ સાથે પ્રક્રિયા કરતાં મુખ્ય નીપજ તરીકે આલ્કાઈલ સાયનાઈડ બનાવે છે જ્યારે $\operatorname{AgCN}$ સાથે મુખ્ય નીપજ તરીકે આઈસોસાયનાઈડ બનાવે છે.
કારણ ($R$) : $KCN$ અને $AgCN$ બંને ખૂબ જ વધારે આયનીક સંયોજનો છે.
ઉપરના વિધાનોના સંદર્ભમાં, નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સૌથી બંધબેસતો જવાબ પસંદ કરો :
સૂચિ - $I$ (સંયોજન) |
સૂચિ - $II$ ઉપયોગ |
$(A)$ કર્બન ટેટ્રાક્લોરાઈડ | $(I)$ રંગ દુર કરનાર |
$(B)$ મિથીલિન કલોરાઈડ | $(II)$ રેક્રીજરેટર અને એરક કંડીશનરમાં |
$(C)$ $DDT$ | $(III)$ અગ્નિશામક |
$(D)$ ફ્રિયોન્સ | $(IV)$ જેવ અવિઘટનીય જંતુનાશક |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
(Nu=કેન્દ્રાનુરાગી)
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
નીયે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
વિધાન $A$ : આલ્કાઈલ ક્લોરાઇડનું જળ વિભાજન એ ધીમી પ્રક્રિયા છે પણ $NaI$ની હાજરીમા. જળવિભાજન નો દર $(rate)$ વધે છે.
વિધાન $R$ : $I^{-}$ એ એક સારો કેન્દ્રાનુરાગી છે તેમજ (આા ઉપરાંત) તે એક સારા દૂર થતા સમૂહ તરીકે પણ છે.
ઉપરના વિધાનોના સંદર્ભમા નીયે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
સૂચિ$I$ | સૂચિ$I$ |
$A$ $KOH (\text { alc) }$ | $I$ નાઈટ્રાઈલ |
$B$ $KCN \text { (alc) }$ | $II$ એસટર |
$C$ $AgNO _2$ | $III$ આલ્કીન |
$D$ $H _3 CCOOAg$ | $IV$ નાઈટ્રોઆલ્કીન |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
$\left( C _6 H _5\right)_3 C - Cl \frac{ OH ^{-}}{\text {Pyridine }}\left( C _6 H _5\right)_3 C - OH$
નીચે આપેલા વિકલ્પમાથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
$RCH _2 Br + I ^{-} \stackrel{\text { Acetone }}{\longrightarrow} \underset{\text { }}{ RCH _2 I + Br ^{-}}$
સાચું વિધાન શોધો.
અસંમિત કાર્બન પરમાણુઓ ધરાવતા બંઘારણો/સંયોજનોની કુલ સંખ્યા $\dots\dots$ છે
[જ્યા $\left.Et = C _2 H _5\right]$
${C{H_3} - C{H_2} - CH = C{H_2} + HBr\,\to \,CH _{3}- CH _{2}- CH _{2}- C^{+}H _{2}+ Br ^{-}} _{"A"}$
${C{H_3} - C{H_2} - CH = C{H_2} + HBr\, \to \,CH _{3}- CH _{2}- C^{+}H - CH _{3}+ Br ^{-}}_{"B"}$
${CH}_{4}+{I}_{2} \underset{\text { Reversible }}{\stackrel{{hv}}{\longrightarrow}} {CH}_{3}-{I}+{HI}$
ઉપરની પ્રક્રિયા માટે નીચેની પ્રક્રિયા શરતોમાંથી કઈ આવશ્યક છે?
સૂચિ $-I$ (રસાયણો) | સૂચિ $-II$ (ઉપયોગ / બનાવટ / બંધારણ) |
$(a)$ આલ્કોહોલિક પોટેશિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ | $(i)$ બેટરીમાં વિધુતધ્રુવ |
$(b)$ $Pd / BaSO _{4}$ | $(ii)$ યોગશીલ પ્રક્રિયા દ્વારા પ્રાપ્ત |
$(c)$ $BHC$ (બેન્ઝિન હેક્સાક્લોરાઇડ) | $(iii)$ $\beta$ - વિલોપન પ્રક્રિયાના ઉપયોગ માટે |
$(d)$ પોલિએસેટિલિન | $(iv)$ લિંડલરનો ઉદીપક |
સાચી જોડ પસંદ કરો.
$B$ એ હાઈડ્રોક્સિલ એમાઈન સાથે પ્રક્રિયા કરે છે પણ ટોલેન્સ કસોટી આપતો નથી. $A$ અને $B$ ને ઓળખો.
${image}$
તો $A$ શું છે.
સૂચી $-I$ | સૂચી $-II$ |
$[Image]$ | $(i)$ વુર્ટઝ પ્રક્રિયા |
$[Image]$ | $(ii)$ સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા |
$(c)$ $2 CH _{3} CH _{2} Cl +2 Na \stackrel{\text { Ether }}{\longrightarrow} C _{2} H _{5}- C _{2} H _{5}+2 NaCl$ | $(iii)$ ફિટીંગ પ્રક્રિયા |
$(d)$ $2 C _{6} H _{5} Cl +2 Na \stackrel{\text { Ether }}{\longrightarrow} C _{6} H _{5}- C _{6} H _{5}+2 NaCl$ | $(iv)$ ગેટરમેન પ્રક્રિયા |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
$CH _{3} CH = CHCH \left( CH _{3}\right)_{2} \stackrel{ HBr }{\longrightarrow}$
$\mathrm{CH}_{3} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{Br}+\mathrm{Z}^{-}$$\xrightarrow[{{\text{Sublimation}}}]{{{k_s}}} \mathrm{CH}_{3} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{Z}+\mathrm{Br}^{-}$
$\mathrm{CH}_{3} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{Br}+\mathrm{Z}^{-}$$\xrightarrow[{{\text{elimination}}}]{{{k_e}}}\mathrm{CH}_{3} \mathrm{CH}= \mathrm{CH}_{2} +\mathrm{HZ}+\mathrm{Br}^{-}$
where
$\mathrm{Z}^{-}=\mathrm{CH}_{3} \mathrm{CH}_{2} \mathrm{O}^{-}(\mathrm{A})$ or $\begin{array}{*{20}{c}}
{\,C{H_3}} \\
{|\,\,\,\,\,} \\
{C{H_3} - C - {O^ - }(B)} \\
{|\,\,\,\,} \\
{\,\,C{H_3}}
\end{array}$
જો $\mathrm{k}_{\mathrm{s}}$ અને $\mathrm{k}_{\mathrm{e}}$ અનુક્રમે વિસ્થાપન અને વિલોપન માટેના વેગ અચળાંક હોય અને $\mu=\frac{\mathrm{k}_{\mathrm{s}}}{\mathrm{k}_{\mathrm{e}}}$ હોય, તો સાચો વિકલ્પ જણાવો.
$(a)\;\left(\mathrm{CH}_{3}\right)_{3} \mathrm{CCH}(\mathrm{OH}) \mathrm{CH}_{3} \stackrel{\mathrm{conc.H}, \mathrm{SO}_{4}}{\longrightarrow}$
$(b)\;\left(\mathrm{CH}_{3}\right)_{2} \mathrm{CHCH}(\mathrm{Br}) \mathrm{CH}_{3} \stackrel{\text { alc.KOH }}{\longrightarrow}$
$(c)\;\left(\mathrm{CH}_{3}\right)_{2} \mathrm{CHCH}(\mathrm{Br}) \mathrm{CH}_{3} \xrightarrow[\text { It should be }\left(\mathrm{CH}_{3}\right)_{3} \mathrm{CO}^{-} \mathrm{K}^{+}]{\text { given by } \mathrm{NTA}\left(\mathrm{CH}_{3}\right)_{3} \mathrm{O}^{-} \mathrm{K}^{+}}$
$(d)\;\begin{array}{*{20}{c}}
{{{(C{H_3})}_2}C - C{H_2} - CHO} \\
{|\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,} \\
{OH\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,}
\end{array}\xrightarrow{\Delta }$
આ પ્રક્રિયાઓ પૈકી કઈ પ્રક્રિયા સૈત્ઝેફ નીપજ ઉત્પન્ન કરશે નહીં?
વિધાત (A): વિનાઇલ હેલાઇડ સરળતાથી કેન્દ્રઅનુરાગી વિસ્થાપન અનુભવતા નથી.
કારણ (R): જો કે મધ્યવર્તી કાર્બોનેટાયન નિર્બળ રીતે જોડાયેલા $p-$ઇલેક્ટ્રોનથી સ્થાયી થયેલો છે, છતા પ્રબળ બંધનને કારણે ખંડન મુશ્કેલ છે.
$\begin{array}{*{20}{c}}
{C{H_3}\,\,\,} \\
{|\,\,\,\,\,\,\,\,} \\
{C{H_3} - C - CHC{H_3}} \\
{\,|\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,|} \\
{\,\,H\,\,\,\,\,\,\,Br}
\end{array}$ $\xrightarrow{{C{H_3}OH}}$
$[Figure]$ $\xrightarrow[{Heat}]{{NaOC{H_3}\left( {1\,eq.} \right)}}$
$[Figure]$ $\xrightarrow[{S_N2}]{{KOH}}$
$(I)\,\begin{array}{*{20}{c}}
{C{H_3}CHC{H_2}C{H_3}} \\
{|\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,} \\
{Cl\,\,\,\,\,\,\,\,\,}
\end{array}$
$(II)\,CH_3CH_2CH_2Cl$
$(III)\,H_3CO-C_6H_4-CH_2Cl$
$\,\begin{array}{*{20}{c}}
{C{H_3} - CH - C{H_2} - CH - C{H_2} - C{H_3}}\\
{\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,|\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,|\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,}\\
{\,\,\,\,\,\,\,\,\,Br\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,Br\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,}
\end{array}$ $\xrightarrow[{heat}]{{KOH,\,C{H_3}OH}}$