બે સમાન ગરગડી ને આકૃતિ માં બતાવ્યા મુજબ ગોઠવેલી છે. દોરડાનું દળ અવગણ્ય છે.આકૃતિ $(a)$ માં $m$ દળને દોરડાના બીજા છેડા સાથે $2\,m$ દળને જોડીને ઊંચકવામાં આવે છે. આકૃતિ $(b)$ માં $m$ દળને બીજા છેડા પર નીચે તરફ $F = 2mg$ જેટલું અચળ ખેંચાણ લગાડી ને ઊંચકવામાં આવે છે. તો બંને કિસ્સામાં $m$ નો પ્રવેગ અનુક્રમે શું થાય?
  • A$3g, g$
  • B$g/3, g$
  • C$g/3, 2g$
  • D$g, g/3$
AIIMS 2013, Medium
Download our app for free and get startedPlay store
b
\(\begin{array}{l}
Let\,a\,and\,a'\,be\,the\,acceleration\,in\,both\\
cases\,respectively.\,Then\,for\,fig\,\left( a \right),\\
T - mg = ma\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,...\left( i \right)\\
and\,2mg - T = 2ma\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,...\left( {ii} \right)\\
Adding\,\left( i \right)\,and\,\left( {ii} \right),\,we\,get\\
mg = 3ma\\
\therefore \,a = \frac{g}{3}
\end{array}\)

\(\begin{array}{l}
For\,fig\,\left( b \right),\\
\,\,\,\,\,T' - mg = ma'\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,...\left( {iii} \right)\\
and\,2mg - T' = 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,...\left( {iv} \right)\\
\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,Solving\,\left( {iii} \right)and\left( {iv} \right)\\
\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,a' = g\\
\,\therefore \,\,\,\,\,\,\,a = \frac{g}{3}\,and\,a' = g
\end{array}\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    એક કણ $\overrightarrow{\mathrm{F}}$ બળની અસર હેઠળ $x-y$ સમતલમાં એવી રીતે ગતિ કરે છે કે તેનું રેખીય વેગમાન $\overrightarrow{\mathrm{p}}(\mathrm{t})=\hat{i} \cos (\mathrm{kt})-\hat{j} \sin (\mathrm{kt})$ થી આપી શાકા છે. જો $\mathrm{k}$ એ અચળાંક હોય તો $\overrightarrow{\mathrm{F}}$ અને $\overrightarrow{\mathrm{p}}$ વચ્ચેનો કોણ. . . . . . . .થશે.
    View Solution
  • 2
    એક ગોળી જડિત લક્ષ (ટાર્ગેટ) ઉપર છોડવામાં આવતાં તે $4 \mathrm{~cm}$ જેટલું અંતર કાપીને તેનો એક તૃતાંશ વેગ ગુમાવે છે. તે વિરામસ્થિતિમાં આવે તે પહેલાં વધારાનું $\mathrm{D} \times 10^{-3} \mathrm{~m}$ અંતર ભેદે છે. $\mathrm{D}$ નું મૂલ્ય_______છે.
    View Solution
  • 3
    $5 m/s$ ના વેગથી જતો ગોળો દીવાલ સાથે અથડાયને સમાન ઝડપથી આકૃતિ મુજબ પાછો આવે છે,જો સંપર્ક સમય $ 2 \times {10^{ - 3}}\,\sec $ હોય,તો દીવાલ દ્વારા લાગતું બળ કેટલું હશે?
    View Solution
  • 4
    આ પ્રશ્નમાં વિધાન $1$ અને વિધાન $2$ છે. તો આપેલા ચાર વિકલ્પો માથી બંને વિધાનો માટે સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો.

    વિધાન $1$: ઘોડાગાડી ને તમે ધક્કો મારો તો તે ચાલતી નથી પરંતુ તે સમાન મૂલ્ય અને વિરુદ્ધ દિશામાં બળ લગાવીને તમને ધકેલે છે.

    વિધાન $2$: વિધાન $1$ માં જણાવેલા બળો એકબીજા ની અસરને નાબૂદ કરે છે તેથી ઘોડાગાડી ચાલતી નથી

    View Solution
  • 5
    એક $M $ દળની સ્થિત બંદૂકમાંથી $M$ દળની એક ગોળી છોડવામાં આવે છે. જો ગોળીનો વેગ $v$ હોય તો બંદૂકનો વેગ કેટલો હશે?
    View Solution
  • 6
    $0.5\, kg$ દળ અને $2\, m/sec$ વેગ વાળો એક દડો દીવાલ સાથે સામાન્ય રીતે અથડાઈને પાછો તેટલી જ ઝડપે ઉછળે છે. જો દીવાલ અને દડા વચ્ચે નો સંપર્ક એક મિલિસેકંડ હોય તો દીવાલ દ્વારા દડા પર લાગેલું સરેરાશ બળ ....... $newton$ થાય.
    View Solution
  • 7
    આકૃતિમાં દર્શાવ્યા અનુસાર ત્રણ ચોસલાઓ $A, B$ અને $C$ ને સમક્ષિતિજ લીસી સપાટી પર $80$$N$ ના બળ વડે ખેંચવામાં આવે છે.તો  $T_1$ અને $T_2$ અનુક્રમે  . . . ..  અને . . . . થાય.
    View Solution
  • 8
    બે જુદા-જુદા પ્રયોગોમાં $25 \,ms ^{-1}$ ની ઝડપથી ગતિ કરતો $5 \,kg$ દળનો એક પદાર્થ જુદી-જુદી દ્વિવાલોને અથડાય છે અને અનુક્રમે $(i) 3$ સેક્ન્ડ અને $(ii) 5$ સેકન્ડમાં વિરામસ્થિતિમાં આવે છે. નીચે આપેલામાંથી સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો.
    View Solution
  • 9
    $0.15\, \mathrm{~kg}$ દળ ધરાવતા એક બોલને $10\, m$ ઊંચાઈએથી છોડવામાં આવે છે, તો તે ભોંયતળિયાને અથડાઈને સમાન ઊંચાઇ સુધી રિબાઉન્ડ થાય છે. બોલને અપાતા આવેગનું મૂલ્ય $......$ ની નજીક હશે. $\left(\mathrm{g}=10 \,\mathrm{~m} / \mathrm{s}^{2}\right)$ ($\mathrm{kg}\, \mathrm{m} / \mathrm{s}$ માં)
    View Solution
  • 10
    બ્લોક $A$ અને બ્લોક $B$ ના દળ અનુક્રમે $2m$ અને $m$ છે. તેને દોરી વડે બાંધીને સ્પ્રિંગ પર લગાવવામાં આવે છે. સ્પ્રિંગનું દળ અવગણો. જ્યારે $B$ બ્લોકની દોરી કાપવામાં આવે તે સમયે $2m$ અને $m$ દળ અનુક્રમે કેટલાના પ્રવેગથી ગતિ કરશે?
    View Solution