બે સ્થિર ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમો $\lambda$ તરંગલંબાઇ ધરાવતા તરંગો ઉત્સર્જિત કરે છે. એક શ્રોતા એક ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમથી બીજા ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમ તરફ $u$ વેગથી ગતિ કરે છે. તો તેના દ્વારા સંભળાતા સ્પંદની સંખ્યા કેટલી હશે?
  • A$\frac{ u }{2 \lambda}$
  • B$\frac{ u }{\lambda}$
  • C$\frac{2u }{\lambda}$
  • D$\sqrt{ u \lambda}$
AIPMT 2000, Difficult
Download our app for free and get startedPlay store
c
For \(1^{st}\) source

\(n _{1}= n \left(\frac{ v - u }{ v }\right)=\left(1-\frac{ u }{ v }\right) n\)

for \(2^{nd}\) source

\(n _{2}= n \left(\frac{ v + u }{ v }\right)=\left(1+\frac{ u }{ v }\right) n\)

Beat freq. \(=\left| n _{1}- n _{2}\right|= n +\frac{ nu }{ v }- n +\frac{ nu }{ v }\)

\(=\frac{2 nu }{ v }=2 \frac{ u }{\lambda}\left[\because v = n \lambda \quad \therefore \frac{1}{\lambda}=\frac{ n }{ v }\right]\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    ઘન $x- $ દિશામાં ગતિ કરતું તરંગ $ y = A\sin (\omega t - kx) $ છે,તો $B$ બિંદુ આગળ મહત્તમ ઢાળ કેટલો થાય?
    View Solution
  • 2
    $t= 0$ સમયે $x-$દિશામાં ગતિ કરતાં તરંગ માટે વિક્ષેપ (disturbance)$y (x, t)$, $y = \frac{1}{{1 + {x^2}}}$ મુજબ અને $t= 2\;s$ દરમિયાન $y = \frac{1}{{\left[ {1 + {{\left( {x - 1} \right)}^2}} \right]}}$ મુજબ આપવામાં આવે છે. જ્યાં $x$ અને $y$ મીટરમાં છે. જો તરંગનો આકાર ગતિ દરમિયાન બદલાતો ના હોય તો તરંગનો વેગ $m/s$ માં કેટલો થાય?
    View Solution
  • 3
    વિધાન $-1$ બે સંગત તરંગોનાં સમીકરણો $y _{1}( x , t )=2 a \sin (\omega t$ $- kx )$ તથા $y _{2}( x , t )= a \sin (2 \omega t -2 kx )$ છે. તેમની તીવ્રતા સમાન છે.

    વિધાન $-2$ જો આવૃત્તિ અચળ હોય તો આપેલા માધ્યમમાં તરંગની તીવ્રતા એ કંપવિસ્તારના વર્ગના સમપ્રમાણમાં હોય.

    View Solution
  • 4
    બંધ પાઇપ કઇ આવૃત્તિ ધરાવે છે?
    View Solution
  • 5
    સમાન તાપમાને રહેલા બે પાત્રમાં વાયુના અણુનું દળ $ m_1 $ અને $ m_2 $ છે.તો ધ્વનિની ઝડપનો ગુણોત્તર કેટલો થાય?
    View Solution
  • 6
    $m_1$ દ્રવ્યમાન અને $ L$ લંબાઇની સમાન આડછેદવાળી દોરીને દઢ આધાર પરથી શિરોલંબ લટકાવેલ છે. આ દોરીને મુકત છેડે $m_2 $ દ્રવ્યમાનનો બ્લોક જોડેલો છે. દોરીના મુકત છેડા પર $\lambda_1 $ તરંગલંબાઇવાળા લંબગત સ્પંદ ઉત્પન્ન કરવામાં આવે છે. જ્યારે તે દોરીના ઉપરના છેડે પહોંચે તેમાં સ્પંદની તરંગલંબાઈ $\lambda_2$ થાય છે. $\frac{{{\lambda _2}}}{{{\lambda _1}}}$ નો ગુણોત્તર કેટલો થાય?
    View Solution
  • 7
    બે મોટરકાર એકબીજા તરફ $7.2\, km/hr$ ની ઝડપથી ગતિ કરે છે. તેઓ જ્યારે એકબીજાને જોઈને બંને $676\,Hz$ આવૃત્તિવાળું હોર્ન વગાડે છે. બંને ડ્રાઈવરોને સંભળાતા સ્પંદની આવૃત્તિ ...... $Hz$ છે. $[$ ધ્વનિની હવામાં વેગ $340\, m/s$ છે.$]$
    View Solution
  • 8
    દીવાલ તરફ $30 \,meter/sec$ ના વેગથી જતી કાર $600 \,Hz$ ની આવૃત્તિવાળો હોર્ન વગાડતાં ડ્રાઇવરને કેટલી .... $(Hz)$ આવૃત્તિ સંભળાશે? (હવામાં ધ્વનિની ઝડપ = $330 \,ms^{-1}$)
    View Solution
  • 9
    વિધાન $1:$ અનુનાદ નળીના પ્રયોગમાં વપરાતા સ્વરકાંટાને બીજા સમાન સ્વરકાંટા સાથે પરંતુ જેના હાથાની વચ્ચે ભરી દેવામાં આવે છે તો તેમાં અનુનાદ મેળવવા હવાના સ્તંભની ઊંચાઈમાં વધારો કરવો પડે.

    વિધાન $2:$ હાથાની વચ્ચે ભરતા તેની આવૃતિ વધે છે. 

    View Solution
  • 10
    બે સમાંતર દીવાલ વચ્ચે ઉભેલો માણસ તાળી પાડે ત્યારે,તેને દર સેકન્ડે પડધો સંભળાય છે,તો બે દીવાલ વચ્ચેનું અંતર કેટલું .... $m$ હશે? (હવામાં ધ્વનિની ઝડપ = $ 340 ms^{-1} $ )
    View Solution