બરાબર $1\,m$ લંબાઈના તારનો યંગ મોડ્યુલસ માપવાના એક પ્રયોગમાં $1\,kg$ ભાર લગાડતાં, તારની લંબાઈમાં થતો વધારો $0.4\,mm$ જેટલો વધારો $\pm 0.02\,mm$ ની અનિશ્ચિતતા સાથે નોંધવામાં આવે છે. તારનો વ્યાસ $\pm 0.01\,mm$ ની અનિશ્ચિતતા સાથે $0.4\,mm$ નોંધવામાં આવે છે. યંગ મોડયુલસના માપનમાં ત્રુટી $(\Delta Y ) \; x \times 10^{10}\,Nm ^{-2}$ મળે છે. $x$ નું મૂલ્ય કેટલું હશે?

($g=10\,ms ^{-2}$ લો.)

JEE MAIN 2022, Diffcult
Download our app for free and get startedPlay store
c
$L =1\,m$

$\Delta L =0.4 \times 10^{-3} m$

$m =1\,kg$

$d =0.4 \times 10^{-3}\,m$

$\frac{ F }{ A }= Y \frac{\Delta L }{ L }$

$Y =\frac{ FL }{ A \Delta L }=\frac{( mg ) \cdot(1)}{\left(\frac{\pi d ^{2}}{4}\right) 0.4 \times 10^{-3}}$

$\Rightarrow \frac{10 \times 4}{\pi\left(0.4 \times 10^{-3}\right)^{2} \times 0.4 \times 10^{-3}}$

$Y =\frac{40}{\pi\left(0.4 \times 10^{-3}\right)^{3}}$

$Y =\frac{40 \times 7}{22 \times 64 \times 10^{-3} \times 10^{-9}}$

$Y =0.199 \times 10^{-12} N / m ^{2}$

$\frac{\Delta Y }{ Y }=\frac{\Delta F }{ F }+\frac{\Delta L }{ L }+\frac{\Delta A }{ A }+\frac{\Delta(\Delta L )}{(\Delta L )}$

$=\frac{0.02}{0.4}+2 \frac{\Delta d }{ d }=\frac{0.2}{4}+2 \times \frac{0.01}{0.4}$

$=\frac{0.1}{2}+\frac{0.1}{2}=0.1$

$\Rightarrow \Delta Y =0.1 \times Y$

$=0.199 \times 10^{11}=1.99 \times 10^{10}$

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    યંગ મોડ્યુલસનો એકમ શું થાય?
    View Solution
  • 2
    સમઘનની બાજુની લંબાઇ $7.203\ m$ હોય,તો કદ ............ $\mathrm{m}^{3}$
    View Solution
  • 3
    ઇન્ડક્ટિવ પરિપથમાં થતાં પ્રવાહના વધારા અને ઘટાડામાં $\frac{L}{R}$ સમય અચળાંકનું પારિમાણિક સૂત્ર કઈ રાશિ જેવુ થાય?
    View Solution
  • 4
    જો $A$ સળિયાની લંબાઈ $3.25 \pm 0.01 \,cm$ અને $B$ સળિયાની લંબાઈ $4.19 \pm 0.01\, cm $ હોય તો સળિયા $B$ ની લંબાઈ સળિયા $A$ કરતાં કેટલી વધારે હશે?
    View Solution
  • 5
    એક વિદ્યાર્થી તારનો યંગ મોડ્યુલસ શોધવા $Y=\frac{M g L^{3}}{4 b d^{3} \delta}$ સૂત્રનો ઉપયોગ કરે છે. $g$ નું મૂલ્ય કોઈ પણ સાર્થક ત્રુટિ વગર $9.8 \,{m} / {s}^{2}$ છે. તેને લીધેલા અવલોકનો નીચે મુજબ છે. 

    ભૌતિક રાશિ માપન માટે લીધેલા સાધનની લઘુતમ માપશક્તિ અવલોકનનું મૂલ્ય
    દળ $({M})$ $1\; {g}$ $2\; {kg}$
    સળિયાની લંબાઈ $(L)$ $1 \;{mm}$ $1 \;{m}$
    સળિયાની પહોળાય $(b)$ $0.1\; {mm}$ $4 \;{cm}$
    સળિયાની જાડાઈ $(d)$ $0.01\; {mm}$ $0.4\; {cm}$
    વંકન $(\delta)$ $0.01\; {mm}$ $5 \;{mm}$

    તો $Y$ ના માપનમાં આંશિક ત્રુટિ કેટલી હશે?

    View Solution
  • 6
    કોઈ સ્ક્રૂ ગેજ માં સ્ક્રૂ ના $5$ પૂર્ણ ભ્રમણ તેને $0.25\, cm$ જેટલું રેખીય સ્થાનાંતર કરાવે છે. તેમાં વર્તુળાકાર સ્કેલ પર $100$ કાપા છે. તારની જાડાઈ માપતા મુખ્ય કાપા પરનું અવલોકન $4$ અને વર્તુળાકાર સ્કેલ પર $30$ કાપા દર્શાવે છે. માપનની શૂન્ય ત્રુટિને અવગણતા તારની જાડાઈ કેટલી થાય?
    View Solution
  • 7
    જો ઝડપ $(V)$, પ્રવેગ $(A)$ અને બળ $(F)$ ને મૂળભૂત એકમો તરીકે લેવામાં આવે, તો યંગ મોડ્યુલસનું પરિમાણ શું થશે?
    View Solution
  • 8
    કઈ ભૌતિક રાશિનું પારિમાણિક સૂત્ર ${M^1}{T^{ - 3}}$ જેવુ થાય?
    View Solution
  • 9
    એક ફેમટો મીટર (femtometer) કેટલું થાય?
    View Solution
  • 10
    લિસ્ટ$-I$ ને લિસ્ટ$-II$ સાથે જોડો

    લિસ્ટ$-I$ લિસ્ટ$-II$
    $(a)$ ${R}_{{H}}$ (રીડબર્ગ અચળાંક) $(i)$ ${kg} {m}^{-1} {s}^{-1}$
    $(b)$ $h$ (પ્લાંક અચળાંક) $(ii)$ ${kg} {m}^{2} {s}^{-1}$
    $(c)$ $\mu_{{B}}$ (ચુંબકીય ક્ષેત્રની ઊર્જા ઘનતા) $(iii)$ ${m}^{-1}$
    $(d)$ $\eta$ (શ્યાનતા ગુણાંક) $(iv)$ ${kg} {m}^{-1} {s}^{-2}$

    આપેલ વિકલ્પોમાંથી સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો. 

    View Solution