$\left(\epsilon_0=8.85 \times 10^{-12} \mathrm{C}^2 \mathrm{~N}^{-1} \mathrm{~m}^{-2}\right.$ લો.)
($A$) $\mathrm{E}=0, \mathrm{~B}=0$
($B$) $\mathrm{E}=0, \mathrm{~B} \neq 0$
($C$) $\mathrm{E} \neq 0, \mathrm{~B}=0$
($D$) $\mathrm{E} \neq 0, \mathrm{~B} \neq 0$
નીચે આપેલ વિકલ્પોમાંથી સૌથી ઉચિત ઉત્તર પસંદ કરો :
$\left(\epsilon_0=9 \times 10^{-12} \mathrm{C}^2 \mathrm{~N}^{-1} \mathrm{~m}^{-2}\right.$ આપેલ છે.)
$\left[\varepsilon_0=8.85 \times 10^{-12} \mathrm{C}^2 / \mathrm{Nm}^2\right.$ લેવુ]
$A$. ગામા કિરણી $\left(\lambda_1\right)$
$B$. $x$ - કિરણી $\left(\lambda_2\right)$
$C$. પારરક્ત તરંગી $\left(\lambda_3\right)$
$D$. સુક્ષમ તરંગી $\left(\lambda_4\right)$
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સૌથી યોગ્ય ઉત્તર પસંદ કરોઃ
વિધાન $1$:- અવકાશમાં ગતિ કરતા વિદ્યુત ચુંબકીય તરંગો પોતાની સાથે ઊર્જાનું વહન કરે છે. જેમાં વિદ્યુત ક્ષેત્ર અને ચુંબકીય ક્ષેત્રના સ્વરૂપમાં સમાન ઉર્જ આવેલી હોય છે. વિધાન
$2$:- જયારે વિદ્યુત ચુંબકીય તરંગો કોઈ સપાટી પર આપાત થાય ત્યારે તે સપાટી પર દબાણુ લગાડે છે.
સૂચિ - $I$($EM$-તરંગો) |
સૂચિ - $II$ (તરંગલંબાઈનો ગાળો) |
$(A)$ પાર૨ક્ત | $(i)$ $<10^{-3} \mathrm{~nm}$ |
$(B)$ પારજાંબલી | $(II)$ $400 \mathrm{~nm}$ થી $1 \mathrm{~nm}$ |
$(C) X$-કિરણો | $(iii)$ $1 \mathrm{~mm}$થી $700 \mathrm{~nm}$ |
$(D)$ ગામા કિરણો | $(iv)$ $1 \mathrm{~nm}$ થી $10^{-3} \mathrm{~nm}$ |
નીચે આપેલા વિક્લ્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો.
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરોઃ
સૂચિ $I$ | સૂચિ $II$ |
$(A)$ માઈક્રોતરંગો | $(I)$ $400\,nm$ થી $1\,nm$ |
$(B)$ પારજાંબલી | $(II)$ $1\,nm$ થી $10^{-3}\,nm$ |
$(C)$ $X-$કિરણો | $(III)$ $1\,mn$ થી $700\,nm$ |
$(D)$ પારરકત | $(IV)$ $0.1\,m$ થી $1\,mm$ |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો.
કથન $A$ : ઓપ્ટિકલ સંદેશા વ્યવહારમાં $EM$ તરંગોની તરંગલંબાઈ રડાર ટેકનોલોજીમાં વપરાતા માઈક્રોતરંગો કરતા લાંબી હોય છે.
કારણ $R$ : પારરકત $EM$ તરંગો રડારમાં વપરાતા માઈક્રોતરંગો વધુ શક્તિશાળી છે.
ઉપરના વિધાનોના સંદર્ભમાં, નીચે આપેલા વિકલ્પો માંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
વિધાન $I:$ વિદ્યુત ચુંબકીય તરંગો વિદ્યુત અને ચુંબકીય ક્ષેત્રને કારણે કોણાવર્તિત (વિચલિત) થશે નહીં
વિધાન $II :$ વિદ્યુત ચુંબકીય તરંગોમાં વિદ્યુતક્ષેત્ર અને ચુંબકીયક્ષેત્રનો કંપવિસ્તાર એકબીજા સાથે $E _0=\sqrt{\frac{\mu_0}{\varepsilon_0}} B_0$ સંબંધથી સંકળાયેલ છે.
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો
લિસ્ટ $I$ | લિસ્ટ $II$ |
$A$ સૂક્ષ્મ તરંગ | $I$ ન્યુક્લિયસનો રેડિયોએક્ટિવ ક્ષય |
$B$ ગામા તરંગ | $II$ પદાર્થમાં ઇલેક્ટ્રોનની ઝડપી પ્રવેગિત અને પ્રતિપ્રવેગિત ગતિ |
$C$ રેડિયો તરંગ | $III$ આંતરિક કક્ષાના ઇલેક્ટ્રોન |
$D$ ક્ષ-કિરણ | $IV$ ક્લીસ્ટ્રોન વાલ્વ |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો
લીસ્ટ $I$ | લીસ્ટ $II$ |
$A$ ટ્રોપો સ્ફિયર | $I$ પૃથ્વીની સપાટી અંદાજે $65-75\,km$ ઉપર |
$B$ સ્ટ્રેટો સ્ફિયરનો $E-$ વિભાગ | $II$ પૃથ્વીની સપાટી અંદાજે $300\,km$ ઉપર |
$C$ થર્મો સ્ફિયરનો $F_2-$ વિભાગ | $III$ પૃથ્વીની સપાટી અંદાજે $10\,km$ ઉપર |
$D$ સ્ટ્રેટો સ્ફિયરનો $D-$ વિભાગ | $IV$ પૃથ્વીની સપાટી અંદાજે $100\,km$ ઉપર |
લીસ્ટ $I$ | લીસ્ટ $II$ |
$A$ સ્થિર વિદ્યુત માટેનો ગ્રોસનો નિયમ | $I$ $\oint \vec{E} \cdot d \vec{l}=-\frac{d \phi_B}{d t}$ |
$B$ ફેરેડેનો નિયમ | $II$ $\oint \overrightarrow{ B } \cdot d \overrightarrow{ A }=0$ |
$C$ ચુંબકત્વનો ગોસનો નિયમ | $III$ $\oint \vec{B} \cdot d \vec{l}=\mu_0 i_C+\mu_0 \in_0 \frac{d \phi_E}{d t}$ |
$D$ એમ્પિયર-મેક્સવેલનો નિયમ | $IV$ $\oint \overrightarrow{ E } \cdot d \overrightarrow{ s }=\frac{ q }{\epsilon_0}$ |
નીચે આપેલા વિકલ્પમાંથી સાચો જવાબ પસંદ કરો.
($\varepsilon_0=8.85 \times 10^{-12}\,C ^2 / Nm ^2$ લો. $)$
સૂચિ$-I$ | સૂચિ$-II$ |
$A$ માઈક્રો તરંગો | $I$ ફીઝીઓથેરેપી |
$B$ $UV$ કિરણો | $II$ કેન્સરના નિદાન માટે |
$C$ પાર-રક્ત પ્રકાશ | $III$ આંખ માટે લેસિક સર્જરી |
$D$ $X$-કિરણો | $IV$ વિમાનના દિશા નિયત્રણમાં |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો:
સૂચી $-I$ (વાતાવરણનાં સ્તરો) | સૂચી $-II$ (પૃથ્વીની સપાટીથી લગભગ ઊંચાઈ) |
$(A)$ $F_1$ -સ્તર | $(I)$ $10\,km$ |
$(B)$ $D-$ સ્તર | $(II)$ $170-190\,km$ |
$(C)$ ટ્રોપોસ્ફિયર | $(III)$ $100\,km$ |
$(D)$ $E-$સ્તર | $(IV)$ $65-75\,km$ |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો
(Given : permeability of free space $\mu_{0}=4 \pi \times 10^{-7}\;NA ^{-2}$, speed of light in vacuum $c =3 \times 10^{8} \;ms ^{-1}$ )
સૂચિ$-I$ | સૂચિ $-II$ |
$UV$ કિરણો | $(i)$ જમીનમાં રહેલ પાઈપલાઈનમાં લીકેજ શોધવા |
$X-$ કિરણો | $(ii)$ પાણીના શુદ્ધિકરણ |
સુક્ષમ તરંગો | $(iii)$ સંદેશા વ્યવહાર,રડાર |
પારરક્ત કિરણો | $(iv)$ ધુમ્મસવાળા દિવસોમાં દ્રશ્યતા વધારવા માટે |
(ડાયઈલેકટ્રીક માધ્યમ માટે $\mu_{ r }=1$ આપેલ છે)
વિધાન $I$ : સમય સાથે બદલાતું જતું વિદ્યુતક્ષેત્ર એ બદલાતા યુંબકીય ક્ષેત્રનું ઉદગમ છે ને તેનાથી ઉલટું, તેથી. વિદ્યુત અથવા ચુંબુકીય ક્ષેત્રમાં વિક્ષોભ $EM$ તરંગો ઉત્પન્ન કરશે.
વિધાન $II$ : દ્રવ્ય માધ્યમાં, $EM$ તરંગ $v =\frac{1}{\sqrt{\mu_{0} \epsilon_{0}}}$ જેટલી ઝડપ સાથે ગતિ કરે છે.
નીયે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાયો ઉત્તર પસંદ કરો.
$(A)$ સમતલ વિદ્યુતચુંબકીય તરંગમાં વિદ્યુતક્ષેત્ર અને ચુંબકીય ક્ષેત્ર એકબીજાના લંબ હોવા જોઈએ અને પ્રસરણની દિશા વિદ્યુત ક્ષેત્ર અથવા ચુંબકીય ક્ષેત્રની દિશામાં હોવી જોઈએ.
$(B)$ વિદ્યુત યુંબકીય તરંગમાં ઊર્જા, વિદ્યુત અને ચુંબકીય ક્ષેત્રો વચ્ચે સરખા પ્રમાણમાં વહેંચાયેલી હોય છે.
$(C)$ વિદ્યુતક્ષેત્ર અને ચુંબકીય ક્ષેત્ર એકબીજાને સમાંતર અને પ્રસરણ દિશાને લંબ હોય છે.
$(D)$ વિદ્યુતક્ષેત્ર, ચુંબકીય ક્ષેત્ર અને પ્રસરણ દિશા એકબીજાને લંબ હોય છે.
$(E)$ ચુંબકીયક્ષેત્રના મૂલ્યનો અને વિદ્યુતક્ષેત્રના મૂલ્યનો ગુણોત્તર પ્રકાશની ઝડ૫ આપે છે.
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરે.
(આપેલ :શુન્યાવાકાશની પરમીટીવીટી $\varepsilon_{0}=8.85 \times 10^{-12} \,C ^{2} N ^{-1}- m ^{-2}$, શુન્યાવાકાશમાં પ્રકાશની ઝડપ $\left.c=3 \times 10^{8} \,ms ^{-1}\right)$
[આપેલ : પ્રકાશની ઝડપ $c =3 \times 10^{8} \,ms ^{-1}$, શુન્યાવકાશની પરમીએબિલીટી $\mu_{0}=4 \pi \times 10^{-7} \,NA ^{-2}$]
સૂચિ $-I$ | સૂચિ $-II$ |
$(a)$ પારજાંબલી કિરણ | $(i)$ સ્ફટિકનું બંધારણનો અભ્યાસ |
$(b)$ માઇક્રો (સૂક્ષ્મ) તરંગો | $(ii)$ ગ્રીન હાઉસ અસર |
$(c)$ પારરક્ત તરંગો | $(iii)$ વાઢકાપના ઓજારને શુધ્ધ કરવા |
$(d)$ $X$-કિરણો | $(iv)$ રડાર તંત્ર |
નીચે આપેલ વિકલ્પોમાંથી સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો.
(પ્રકાશનો વેગ $\left.=3 \times 10^{8}\, ms ^{-1}\right)$
$\hat{ x }, \hat{ y }, \hat{ z }$ એ $x , y$ અને $z$ દિશાના એકમ સદીશ છે.
(${C}=$ શૂન્યવકાશમાં પ્રકાશની ઝડપ)
સૂચી $-I$ | સૂચી $-II$ |
$(a)$ પૃથ્વીની સપાટીથી $10\, km$ ઊંચાઈ | $(i)$ થર્મોસ્ફિયર |
$(b)$ પૃથ્વીની સપાટીથી $70\, km$ ઊંચાઈ | $(ii)$ મેસોસ્ફિયર |
$(c)$ પૃથ્વીની સપાટીથી $180\, km$ ઊંચાઈ | $(iii)$ સ્ટ્રેટોસ્ફિયર |
$(d)$ પૃથ્વીની સપાટીથી $270\, km$ ઊંચાઈ | $(iv)$ ટ્રોપોસ્ફિયર |
સૂચી - $I$ | સૂચી - $II$ |
$(a)$ માઈક્રોવેવ આવૃત્તિનો સ્ત્રોત | $(i)$ ન્યુક્લિયસનો રેડિયોએક્ટિવ ક્ષય |
$(b)$ પારરક્ત આવૃત્તિનો સ્ત્રોત | $(ii)$ મેગ્નેટ્રોન |
$(c)$ ગામા-કિરણોનો સ્ત્રોત | $(iii)$ અંદરની પરિકક્ષા (શેલ) ઈલેકટ્રોન |
$(d)$ ક્ષ-કિરણોનો સ્ત્રોત | $(iv)$ અણુ અને પરમાણુઓનાં દોલનો |
$(v)$ $LASER$ | |
$(vi)$ $RC$ પરિપથ |
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચા જવાબનું ચયન કરો :
$\left[\varepsilon_{0}=8.85 \times 10^{-12}\; C ^{2} N ^{-1} m ^{-2}, c =3 \times 10^{8}\; ms ^{-1}\right.$ લો.]
($\mu_{{r}}=1$ )
$\left(\frac{1}{4 \pi \varepsilon_{0}}=9 \times 10^{9} Nm ^{2} C ^{-2}\right)$
${V}$ કદ ધરાવતા નળાકારમાં રહેલી ઉર્જા $5.5 \times 10^{-12} \, {J}$ છે. તો ${V}$ નું મૂલ્ય $......{cm}^{3}$ હશે.
$\left(\right.$ given $\left.\in_{0}=8.8 \times 10^{-12} \,{C}^{2} {N}^{-1} {m}^{-2}\right)$
[$\left.\varepsilon_{0}=8.85 \times 10^{-12} \,{F} / {m}\right]$
વિકિરણ $(I)$ | વિકિરણ $(II)$ |
$(a)$ માઇક્રોવેવ | $(i)$ $100\,m$ |
$(b)$ ગેમા કિરણ | $(ii)$ $10^{-15} m$ |
$(C)$ રેડિયો તરંગ | $(iii)$ $10^{-10} m$ |
$(d)$ $x-$ કિરણ | $(iv)$ $10^{-3} m$ |
$\overrightarrow{\mathrm{B}}=3 \times 10^{-8} \sin \left(1.6 \times 10^{3} \mathrm{x}+48 \times 10^{10} \mathrm{t}\right) \hat{\mathrm{j}}\; \mathrm{T}$ મુજબ આપવામાં આવે તો તેના માટે વિદ્યુતક્ષેત્ર કેટલું હોવું જોઈએ?
$\overrightarrow{\mathrm{E}}_{1}=\mathrm{E}_{0} \hat{\mathrm{j}} \cos (\omega \mathrm{t}-\mathrm{kx})$ અને
$\overrightarrow{\mathrm{E}}_{2}=\mathrm{E}_{0} \hat{\mathrm{k}} \cos (\omega \mathrm{t}-\mathrm{ky})$
$t=0$ સમયે $q$ વિજભાર ધરાવતા કણનો ઉગમબિંદુ પાસે વેગ $\overrightarrow{\mathrm{v}}=0.8 \mathrm{c} \hat{\mathrm{j}}$ છે. ($c=$ શૂન્યાવકાશમાં પ્રકાશનો વેગ) કણ દ્વારા અનુભવતું તાત્ક્ષણિક બળ કેટલું હશે?