આકૃતિમાં દ્વિ સ્લીટ પ્રયોગ બતાવ્યો છે. દરેક સ્લીટની પહોળાઈ $ W$ છે. એક જાડાઈનો, $\mu$ વક્રીભવનાંકવાળો પાતળો ગ્લાસનો ટુકડો સ્લીટ અને પડદાની વચ્ચે મુકવામાં આવે છે. કેન્દ્રીય બિંદુએ તીવ્રતા જાડાઈ ના વિધેય તરીકે માપવામાં આવે છે. જાડાઈ ની કઈ કિંમતે $C$ પર તીવ્રતા ન્યૂનત્તમ હશે?
Medium
Download our app for free and get started
b
બિંદુ \(C\) માટે ગ્લાસના ટુકડા વગર પથ તફાવત \(0\) છે. હવે ગ્લાસના ટુકડાની હાજરીમાં \(C\) બિંદુ એ પથ તફાવત (\(\mu-1\)) છે.
બિંદુ \(C\) માટે ગ્લાસના ટુકડા વગર પથ તફાવત \(0\) છે. હવે ગ્લાસના ટુકડાની હાજરીમાં \(C\) બિંદુ એ પથ તફાવત (\(\mu-1\)) છે.
ન્યૂનતમ તીવ્રતા માટે પથ તફાવત \((2n - 1)\,\,\,\,\frac{\lambda }{2}\) હોવો જોઈએ
તેથી \( (\mu - 1)\,\,\delta \,\,\, = \,\, \frac{{(2n - 1)\,\,\lambda }}{2}\,\,\, \Rightarrow \,\,\,\delta \,\, = \,\,{\text{ }}\frac{{{\text{(2n - 1)}}\,\,\lambda }}{{{\text{2}}\,{\text{(}}\mu {\text{ - 1)}}}}{\text{ }}\)
ન્યૂનતમ તીવ્રતા માટે \(n = {\text{1 }}\)તેથી \(\delta \) ન્યૂનતમ \( = \,\,\,\frac{\lambda }{{2\,(\mu - 1)}}\)
Download our appand get started for free
Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*
Similar Questions
- 1આ પ્રશ્ન વિધાન$-I$ અને વિધાન$-II$ ચાર પરીણામો વિધાનો પછી ધરાવે છે. તેમાંથી બન્નેને દર્શાવતું વાક્ય પસંદ કરો.View Solution
કાચની સમતલીય પ્લેટ પર સમતલીય બહિર્ગોળ લેન્સ મૂકીને વચ્ચે હવાની પાતળી ફિલ્મ બનાવવામાં આવે છે. આ ફિલ્મ પર એેકરંગી પ્રકાશ આપાત કરતાં ઉપરની (બહિર્ગોળ) સપાટી તથા નીચેની (સમતલીય કાચ)ની સપાટી પરથી થતા પ્રકાશના પરાવર્તનને કારણે વ્યતીકરણ ભાત ઉદ્ભવે છે.
વિધાન$-1$ : જ્યારે પ્રકાશ એ હવાની ફિલ્મ અને કાચની પ્લેટમાં સપાટી પરથી પરાવર્તિત થાય છે, ત્યારે પરાવર્તિત તરંગનો કળા તફાવત $\pi$ છે.
વિધાન $-, Medium$ : વ્યતિકરણ ભાતનું કેન્દ્ર અપ્રકાશિત છે.
- 2એક સ્લીટ માટે ફ્રોનહોફર વિવર્તનમાં દ્વિતીય મહત્તમની દિશા .......મુજબ આપી શકાય. ($a $ એ સ્લીટની પહોળાઈ છે).View Solution
- 3યંગના ડબલ-સ્લિટના પ્રયોગમાં બંને સ્લિટ એકબીજાથી $ 2\, mm $ દૂર છે અને તે $\lambda_1 = 12000\,Å $ અને $\lambda_2 \,= 10000\, Å$ એમ બે તરંગલંબાઈવાળા ફોટોન્સથી દિવ્યમાન $(illuminated)$ કરવામાં આવે છે. સામાન્ય મધ્યસ્થ પ્રકાશિત શલાકાથી પડદા પર કયા લઘુતમ અંતર માટે એક વ્યતિકરણભાતની પ્રકાશિત શલાકા અને બીજાની પ્રકાશિત શલાકા એકબીજા પર સંપાત થશે ? બે સ્લિટ અને પડદા વચ્ચેનું અંતર $2m$ છે........$mm$View Solution
- 4View Solutionજુદી જુદી વ્યતિકરણ ભાત માટે જરૂરી શરત છે કે બંને સ્ત્રોત દ્વારા ઉત્પન્ન થતા પ્રકાશની તીવ્રતાનો ગુણોત્તર .....
- 5યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં ત્રીજી પ્રકાશિત શલાકા અને મધ્યમાન પ્રકાશિત શલાકા પર પહોંચતા તરંગો વચ્ચે કળા તફાવત કેટલો થાય? $(\lambda =6000 Å ) $View Solution
- 6$9 : 4$ તીવ્રતાઆનો ગુણોત્તર ધરાવતા પ્રકાશ કિરણ પૂંજનું વ્યતિકરણ કરાવવામાં આવે છે. મહત્તમો અને ન્યુનતમોની તીવ્રતાઓનો ગુણોત્તર .....થશે.View Solution
- 7યંગના પ્રયોગમાં $P$ બિંદુએ તીવ્રતા મહતમ તીવ્રતાથી ચોથા ભાગની છે.પ્રકાશની તરંગલંબાઇ $\lambda$ અને બે સ્લિટ વચ્ચેનું અંતર $ d$ છે.$P$ અને મઘ્યસ્થ અઘિકતમ વચ્ચેનું કોણીય અંતર કેટલું થાય?View Solution
- 8યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં $Q $ બિંદુએ પ્રથમ પ્રકાશિત શલાકા અને $Q$ બિંદુથી માપતા $P$ બિંદુએ $11^{th}$ મી પ્રકાશિત શલાકા છે,પ્રકાશની તરંગલંબાઇ $ 6000 \times {10^{ - 10}}m $ હોય,તો $ {S_1}B $ કેટલું થાય?View Solution
- 9યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં $5890 Å $ તરંગલંબાઇ માટે શલાકાની કોણીય પહોળાઇ $0.20^o$ છે.હવે,પ્રયોગ પાણીમાં કરતાં શલાકાની કોણીય પહોળાઇ કેટલા .....$^o$ થાય?View Solution
- 10$16$ અને $9$ એકમ તીવ્રતા ધરાવતા કિરણપુંજનું વ્યતિકરણમાં ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તો પ્રકાશિત અને અપ્રકાશિત ભાગની તીવ્રતાનો ગુણોત્તર કેટલો મળે?View Solution