બે સ્થિર ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમો $\lambda$ તરંગલંબાઇ ધરાવતા તરંગો ઉત્સર્જિત કરે છે. એક શ્રોતા એક ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમથી બીજા ઘ્વનિ ઉદ્‌ગમ તરફ $u$ વેગથી ગતિ કરે છે. તો તેના દ્વારા સંભળાતા સ્પંદની સંખ્યા કેટલી હશે?
  • A$\frac{ u }{2 \lambda}$
  • B$\frac{ u }{\lambda}$
  • C$\frac{2u }{\lambda}$
  • D$\sqrt{ u \lambda}$
AIPMT 2000, Difficult
Download our app for free and get startedPlay store
c
For \(1^{st}\) source

\(n _{1}= n \left(\frac{ v - u }{ v }\right)=\left(1-\frac{ u }{ v }\right) n\)

for \(2^{nd}\) source

\(n _{2}= n \left(\frac{ v + u }{ v }\right)=\left(1+\frac{ u }{ v }\right) n\)

Beat freq. \(=\left| n _{1}- n _{2}\right|= n +\frac{ nu }{ v }- n +\frac{ nu }{ v }\)

\(=\frac{2 nu }{ v }=2 \frac{ u }{\lambda}\left[\because v = n \lambda \quad \therefore \frac{1}{\lambda}=\frac{ n }{ v }\right]\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    સ્ટીલના એક તારની લંબાઈ $12.0\, m$ અને દળ $2.10\, kg$ છે. તારમાં લંબગત તરંગની ઝડપ સૂકી હવામાં $20 \,^oC$ તાપમાને ધ્વનિની ઝડપ જેટલી એટલે કે $343\, ms^{-1}$ જેટલી બને તે માટે તારમાં તણાવ કેટલો હોવો જોઈએ ?
    View Solution
  • 2
    $A$ અને $B$ સ્વરકાંટાને એકસાથે કંપન કરાવતા $6$ સ્પંદ પ્રતિ સેકન્ડે સંભળાય છે, સ્વરકાંટા $B$ ની આવૃત્તિ $384 \,Hz$, છે. $A$ સ્વરકાંટાને મીણ લગાવતાં સ્પંદની સંખ્યા $4$ પ્રતિ સેકન્ડ થાય છે,તો $A$ સ્વરકાંટાની આવૃત્તિ કેટલી .... $Hz$ થાય?
    View Solution
  • 3
    બંધ પાઇપમાં સ્થિત તરંગ $ y = 2a\sin kx\cos \omega \,t $ હોય,તો તે $ y = a\sin (\omega \,t - kx) $ અને કયાં તરંગના સંપાતીકરણના કારણે મળે ?
    View Solution
  • 4
    $f$ આવૃત્તિવાળા ઉદ્‍ગમ સ્થિર અવલોકનકાર તરફ ગતિ કરે છે.તેને સંભળાતી આવૃત્તિ $2f$ હોય,તો ઉદ્‍ગમનો વેગ કેટલો હશે?  હવામાં ધ્વનિનો વેગ $v\, m/s$ છે.
    View Solution
  • 5
    $50\, cm$ અને $50.5\, cm$ ની સમાન ઓપન પાઇપને ધ્વનિત કરાવવામાં આવે ત્યારે પ્રતિ સેકન્ડે $3$ સ્પંદ સંભળાય છે. તો હવામાં ધ્વનિની ઝડપ($m/s$ માં) કેટલી હશે?
    View Solution
  • 6
    માધ્યમમાં તરંગની ઝડપ $960 \,m/sec$ છે, માધ્યમના કોઇ એક બિંદુએ $1$ મિનિટમાં પસાર થતાં તરંગોની સંખ્યા $3600$ હોય,તો તરંગની તરંગલંબાઇ કેટલી ..... $meters$ થાય?
    View Solution
  • 7
    દળરહિત $L$ લંબાઈના સળિયાને સમાન લંબાઈ ધરાવતી દોરી $AB$ અને $CD$ વડે લટકાવેલ છે. $m$ દળનો બ્લોક $O$ બિંદુએ લટકાવેલ છે. કે જેથી $BO$ અંતર $x$ છે. $AB$ ની પ્રથમ આવૃતિ અને $CD$ ની બીજી આવૃતિ સમાન થાય તો $‘x’$ નું મૂલ્ય કેટલું હશે?
    View Solution
  • 8
    એક કોપર તારને તેના બંને છેડેથી બાંધવામાં આવ્યો છે. $50^{\circ} C$ તાપમાને નહિવત તણાવ સાથે તાર બાંધેલો છે. જો $Y=1.2 \times 10^{11}\,N / m ^2, \alpha=1.6 \times 10^{-5} \,\rho^{\circ} C$ અને $\rho=9.2 \times 10^3 \,kg / m ^3$, હોય તો $30^{\circ} C$ તાપમાને તારમાં લંબગત તરંગની ઝડપ ............... $m / s$ હોય
    View Solution
  • 9
    સમાન આવૃતિ ધરાવતા ત્રણ તરંગોનો કંપવિસ્તાર $10 \,\mu \, m, 4  \, \mu \,m$ અને $7 \mu m$ છે. તે દરેક એક બિંદુ પર ક્રમિક તરંગો વચ્ચેનો કળાતફાવત $\frac{\pi }{2}$ છે. તેને એક બિંદુ પર સંપાત કરતાં તરંગનો પરિણામી કંપવિસ્તાર ($\mu \,m$ માં) કેટલો થશે?
    View Solution
  • 10
    ઓરડા $A$ માટે રેવરબરેશન સમય એક સેકન્ડ છે, તો બીજા ઓરડા કે જેના બધા જ પરિમાણ ઓરડા $A$ ના પરિમાણ કરતાં બમણા હોય, તો તેના માટે રેવરબરેશન સમય (સેકન્ડમાં) કેટલો હોય?
    View Solution