એક ગેલ્વેનોમીટરમાં $50$ કાંપા છે.બેટરીનો આંતરિક અવરોધ શૂન્ય છે. જ્યારે $R = 2400\,\Omega $ જોડેલો હોય ત્યારે ગેલ્વેનોમીટર $40$ કાંપા જેટલું આવર્તન દર્શાવે છે. જ્યારે $R = 4900\,\Omega $ જોડેલો હોય ત્યારે ગેલ્વેનોમીટર $20$ કાંપા જેટલું આવર્તન દર્શાવે છે. તો ઉપરની માહિતી પરથી શું તારણ કાઢી શકાય?
  • Aપૂર્ણ આવર્તન સમયે ગેલ્વેનોમીટર $2\, mA$ નો પ્રવાહ દર્શાવે
  • Bગેલ્વેનોમીટરનો અવરોધ $200\,\Omega $ હશે
  • C$10$ કાંપા આવર્તન માટે $R=9800\,\Omega$ અવરોધની જરૂર પડે.
  • Dગેલ્વેનોમીટરની પ્રવાહ સંવેદિતા $20\,\mu A$ /કાંપા મળે
JEE MAIN 2016, Diffcult
Download our app for free and get startedPlay store
d
Let full scale deflection of current \(=1\)

In case \(1,\) when \(\mathrm{R}=2400 \Omega\) and deflection of 40 divisions present.

\(\therefore \quad \frac{40}{50} \mathrm{I}=\frac{V}{G+R}\)

\(\Rightarrow \quad \frac{4}{5} \mathrm{I}=\frac{2}{G+2400}\dots (1)\)

In case \(2,\) when \(\mathrm{R}=4900 \Omega\) and deflection of 20 divisions present

\(\therefore \quad \frac{20}{50} \mathrm{I}=\frac{V}{G+R}\)

\(\Rightarrow \quad \frac{2}{5} \mathrm{I}=\frac{2}{G+4900}\dots (2)\)

From \((1)\) and \((2)\) we get,

\(\frac{4}{2}=\frac{G+4900}{G+2400}\)

\(\Rightarrow 2 G+4800=G+4900\)

\(\Rightarrow \mathrm{G}=100 \Omega\)

Putting value of G in equation (1), we get.

\(\frac{4}{5} \mathrm{I}=\frac{2}{100+2400}\)

\(\Rightarrow \mathrm{I}=1 \mathrm{mA}\)

Current sensitivity \(=\frac{\mathrm{I}}{\text { number of divisions }}\)

\(=\frac{1}{50}\)

\(=0.02 \mathrm{mA} /\) division

\(=20 \mu \mathrm{A} /\) division

Resistance required for deflection of 10 divisions

\(\frac{10}{50} \mathrm{I}=\frac{V}{G+R}\)

\(\Rightarrow \frac{1}{5} \times 1 \times 10^{-3}=\frac{2}{100+R}\)

\(\Rightarrow \mathrm{R}=9900 \Omega\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    સોલેનોઇડમાં ચુંબકીયક્ષેત્રનો છેડાથી અંતરની સાથે થતો ફેરફાર ક્યો ગ્રાફ દર્શાવે છે?
    View Solution
  • 2
    $0.5 \,m $ લંબાઇના સુરેખ વાહક તારમાં $1.2 \,A$ નો વિદ્યુતપ્રવાહ વહે છે. તેને $2\,T$ તીવ્રતાવાળા ચુંબકીય ક્ષેત્રમાં લંબરૂપે મૂકવામાં આવે છે. તાર પર લાગતું બળ ($N$ માં) કેટલું હશે?
    View Solution
  • 3
    $1\,\mu C$ વિધુતભારિત કણ $(2 \hat{ i }+3 \hat{ j }+4 \hat{ k })\, ms ^{-1} .$ ના વેગથી $(5 \hat{ i }+3 \hat{ j }-6 \hat{ k }) \times 10^{-3}\, T$ ના ચુબકીય ક્ષેત્રમાં ગતિ તેના પર લાગતુ બળ $\overline{ F } \times 10^{-9} N$. હોય તો  $\overrightarrow{ F }$
    View Solution
  • 4
    એક ગેલ્વેનોમીટર પૂર્ણ આવર્તન માટે $10^{-4}\, A$ જેટલો પ્રવાહ માપી શકે છે. તેને $0 -5\, V$ માપી શકે તેવા વોલ્ટમીટરમાં ફેરવવા માટે શ્રેણીમાં  $2\, M\,\Omega $ જેટલો અવરોધ જોડાવો પડે છે.તો આ ગેલ્વેનોમીટરને $0-10\, mA$ પ્રવાહ માપી શકે તેવા એમીટરમાં ફેરવવા માટે કેટલા ......$\Omega $ શંટ અવરોધ જોડવો પડે?
    View Solution
  • 5
    $10\; cm$ બાજુ વાળા એક ચોરસ ગૂંચળાને $20$ આંટા છે અને તેમાંથી $12\; A$ વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર થાય છે. આ ગૂંચળુ શિરોલંબ લટકાવેલું છે અને ગૂંચળાના સમતલનો લંબ $0.80 \;T$ મૂલ્યના સમક્ષિતિજ નિયમિત ચુંબકીય ક્ષેત્ર સાથે $30^o$ કોણ બનાવે છે. ગૂંચળું કેટલા મૂલ્યનું ટૉર્ક અનુભવશે?
    View Solution
  • 6
    કોઈ વિસ્તારમાં નિયમિત વિદ્યુતક્ષેત્ર અને નિયમિત ચુંબકીયક્ષેત્ર એક જ દિશામાં છે. જો આ વિસ્તારમાં ઇલેકટ્રોનને અમુક વેગથી ક્ષેત્રની દિશામાં ગતિ કરાવતાં ઇલેકટ્રોન ....
    View Solution
  • 7
    $4.5 \times 10^{5} \;m / s$ના વેગથી ગતિ કરતાં બિંદુવત વિજભારના કારણે ઉત્પન્ન થતાં વિદ્યુતક્ષેત્ર અને ચુંબકીયક્ષેત્રનો ગુણોતર કેટલો થાય?
    View Solution
  • 8
    શૂન્યાવકાશમાં $0.20 \,m$ અંતરે એમ એકબીજાને સમાંતર રાખેલા બે લાંબા સમાંતર તારોમાંથી $x$ $A$ જેટલો પ્રવાહ સમાન દિશામાં વહે છે. જો દરેક તારનો પ્રતિ મીટર લાગતું આકર્ષણબળ $2 \times 10^{-6} \,N$ હોય તો, $x$ નું મુલ્ય લગભગ.........જેટલું હશે.
    View Solution
  • 9
    $80\,cm $ લંબાઇ અને $3 \,cm $ ત્રિજયા ધરાવતા સોલેનોઇડમાં $10 \,A$ પ્રવાહ પસાર કરતાં ચુંબકીયક્ષેત્ર $(B = 0.2\,T)$ ઉત્પન્ન થાય છે.તો સોલેનોઇડના તારની લંબાઇ કેટલી થાય?
    View Solution
  • 10
    તારમાંથી $5\,A$ નો પ્રવાહ પસાર થાય છે,તારથી $0.1\,m$ અંતરે $ 5 \times {10^6}m{s^{ - 1}} $ ના વેગથી ઇલેકટ્રોન તારને સમાંતર ગતિ કરે,તો તેના પર કેટલું બળ લાગતું હશે?
    View Solution