આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે એક પ્રકાશનું કિરણ એક કાચના સ્લેબ પર પડે છે. જો શિરોલંબ સપાટી પર પૂર્ણ આંતરિક પરાવર્તન કરવું હોય તો કાચનો વક્રીભવનાંક કેટલો હશે?
  • A$\frac{{\left( {\sqrt 2  + 1} \right)}}{2}$
  • B$\sqrt {\frac{5}{2}} $
  • C$\frac{3}{2}$
  • D$\sqrt {\frac{3}{2}} $
JEE MAIN 2013,AIPMT 2002,AIIMS 2017, Diffcult
Download our app for free and get startedPlay store
d
At point A by Snell's law

\(\mu=\frac{\sin 45^o}{\sin r} \Rightarrow \sin r=\frac{1}{\mu \sqrt{2}}\)  ..... \((i)\)

At point \(B\), for total internal reflection,

\(\sin {i_1} = \frac{1}{\mu }\)

From figure, \(\mathrm{i}_{1}=90^{\circ}-\mathrm{r}\)

\(\therefore \) \(\left(\sin 90^o-r\right)=\frac{1}{\mu}\)

\(\Rightarrow \cos r=\frac{1}{\mu}\)              ...... \((ii)\)

Now \(cos\,r\,=\,\sqrt{1-\sin ^{2} r}=\sqrt{1-\frac{1}{2 \mu^{2}}}\)

\(=\sqrt{\frac{2 \mu^{2}-1}{2 \mu^{2}}}\)        ...... \((iii)\)

From eqs \((ii)\) and \((iii)\)

\(\frac{1}{\mu}=\sqrt{\frac{2 \mu^{2}-1}{2 \mu^{2}}}\)

Squaring both sides and then solving, we get

\(\mu=\sqrt{\frac{3}{2}}\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    બે સમાન સમતલ બર્હિગોળ લેન્સને આકૃતિ મુજબ મૂકતાં તેમની કેન્દ્રલંબાઇનો ગુણોત્તર કેટલો થાય?
    View Solution
  • 2
    બે સમતલ અરીસા ${M}_{1}$ અને ${M}_{2}$ આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે એકબીજાને લંબ મૂકેલા છે. બિંદુવત ઉદગમ $P$ ને ${M}_{1}$ અને ${M}_{2}$ અરિસાથી અનુક્રમે $a$ અને $2a$ મીટર અંતરે મૂકેલા છે. બનતા પ્રતિબિંબો વચ્ચેનું મહત્તમ અંતર કેટલું હશે? ($\sqrt{5}=2.3$ )
    View Solution
  • 3
    $8\,ms ^{-1}$ ના નિયમિત વેગથી ઉર્ધ્વદિશા ઉપર તરફ તરતી એક માછલી એવું જુએ છે કે એક પક્ષી માછલી તરફ $12\,ms ^{-1}$ ના વેગથી અધોદિશામાં ડુબકી મારી રહયું છે. જો પાણીની વક્રીભવનાંક $\frac{4}{3}$ હોય, તો પક્ષીની માછલીને પકડવા માટેની ડ્રાઈવનો સાચો વેગ ......... $ms ^{-1}$ હશે.
    View Solution
  • 4
    નીચે બે વિધાનો આપેલા છે -

    વિધાન $I$: જ્યારે સફેદ પ્રકાશ પ્રિઝમમાંથી પસાર થાય છે ત્યારે રાતો પ્રકાશ પીળા અને જાંબલી પ્રકાશ કરતાં વધારે વાંકો વળે છે.

    વિધાન $II$ : વિભાન કરી શકતાં માધ્યમાં જુદી-જુદી તરંગલંબાઈ માટે જુદા-જુદા વક્રીભવનાંક હોય છે.

    ઉપરોક્ત વિધાનોનાં સંદર્ભમાં, નીયે આાપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો ઉત્તર પસંદ કરો -

    View Solution
  • 5
    પ્રકાશનાં કોર્પ્યુસ્કુલર સિદ્ધાંત મુજબ પ્રકાશની ઝડપ
    View Solution
  • 6
    $\frac{5}{3}$ વક્રીભવનાંક ધરાવતા પાણીની સપાટીથી $4 \,m$ ઊંડાઈએ એક બિંદુવત પ્રકાશ ઉદ્‍ગમ છે. પાણીની મુકત સપાટી પરથી બહાર આવતો પ્રકાશ અટકાવવા માટે ઉદ્‍ગમસ્થાનની બરાબર ઉપર, પાણીની સપાટી પર કેટલા વ્યાસવાળી ($m$ માં) અપારદર્શક તકતી મૂકવી જોઇએ?
    View Solution
  • 7
    માછલી $\sqrt 7 \,cm$ ઊંડાઇ પર છે.તો તે બહાર જોઇ શકતા ક્ષેત્રફળની ત્રિજયા કેટલા ......$cm$ હશે?
    View Solution
  • 8
    જ્યારે પાતળા બહિર્ગોળ લેન્સ ને તેટલી જ કેન્દ્રલંબાઈના અંતર્ગોળ અરીસાના સંપર્કમાં મૂકવામાં આવે છે. તંત્રની પરિણામી કેન્દ્રલંબાઈ ......છે.
    View Solution
  • 9
    સ્થાનાંતર રીતમાં $f$ કેન્દ્રલંબાઈના લેન્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને વસ્તુ અને પડદા વચ્ચેનું અંતર $60\, cm$ છે. કેન્દ્રલંબાઈનું શક્ય મૂલ્ય  ........ $cm$ છે ?
    View Solution
  • 10
    $8m$ ઊંડાઇ ધરાવતી ટાંકીમાં પાણી ($\mu = 4/3$) ભરેલ છે.તો તળિયું કેટલી ઊંડાઇ પર દેખાય?
    View Solution