પ્રકાશીય ઉપકરણમાં વપરાતા પ્રકાશની તરંગલંબાઈ ${\lambda _1} = 4000 \mathring A$ અને ${\lambda _2} = 5000 \mathring A $ છે, તો તેમની વિભેદન શક્તિનો ગુણોત્તર (${\lambda _1}$ અને ${\lambda _2})$ ને અનુરૂપ) કેટલો મળે?
AIEEE 2002,AIIMS 2012, Easy
Download our app for free and get started
Download our app
and get started for free
Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*
સફેદ પ્રકાશ $4/3 $ વક્રીભવનાંક ધરાવતી સાબુની ફિલ્મ પર $ 30^o$ ના ખૂણે આપાત થાય છે. પારગમિત પ્રકાશની તરંગલંબાઈ $6 \times 10^{-5}\, cm$ જોવામાં આવી છે. ફિલ્મની ન્યૂનત્તમ જાડાઈ શોધો.
યંગના ડબલ સ્લિટ પ્રયોગમાં શલાકાની પહોળાઈ $0.4\; mm$ માલૂમ પડે છે. જો આખું ઉપકરણ તેની ભૌમિતિક રચના બદલ્યા વગર $4/3$ વક્રીભવનાંકના પાણીમાં ડૂબાડવામાં આવે, તો શલાકાની નવી પહોળાઈ કેટલી થશે?
સમતલ કાચની પ્લેટ ઉપર સમતલ બહિર્ગોળ લેન્સની બહિર્ગોળ સપાટી મૂકીને હવાની પાતળી ફિલ્મ (સ્તર) રચેલ છે. એકરંગી પ્રકાશ સાથે આ પાતળી ફિલ્મ સૌથી ઉપરની બહિર્ગોળ સપાટી અને નીચેની કાચની સપાટી પરથી થતા પરાવર્તનના લીધે વ્યતિકરણ રચના આપે છે.
વિધાન : $1$ : જ્યારે પ્રકાશ હવા -કાચની પ્લેટમાંથી પરાવર્તિત થઈને વ્યતિકરણ પામે છે. તો પરાવર્તિત તરંગ જેટલો કળા તફાવત આપે છે.
વિધાન : $2$: વ્યતિકરણ ભાતનું કેન્દ્ર અપ્રકાશિત છે.