યંગના બે સ્લિટના પ્રયોગમા બે વ્યતિકરણ પામતા કિરણપૂંજમાંથી એકના માર્ગમા $0.01\, mm$ જાડાઈની પાતળી પટ્ટી ( $\mu=1.6)$ મૂકવામા આવે છે. નવી કેન્દ્રિય પ્રકાશીત શલાકા, પહેલાની $10$ મી પ્રકાશીત શલાકાની જગ્યાએે ખસે છે. તરંગની તરંગલંબાઈ ......... $\mathring A$ હશે.
Easy
Download our app for free and get started
Download our app
and get started for free
Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*
યંગના બે સ્લિટના પ્રયોગમાં,$5890\, Å$ તરંગલંબાઈ ધરાવતો પ્રકાશ બે સ્લિટ વડે આપાત કરવામાં આવે છે, અને પડદા પર મેળવાતી શલાકાઓ વચ્ચેનું અંતર $0.20$ છે. આખું સાધન પાણીમાં ડુબાડેલું છે, તો શલાકાની કોણીય પહોળાઈ શોધો. (પાણીનો વક્રીભવનાંક $ = 4/3$)
યંગના ડબલ સ્લીટના પ્રયોગમાં $500 \;\mathrm{nm}$ તરંગલંબાઈનો ઉપયોગ કરતાં પડદાના નાના ભાગમાં $15 $ શલાકા જોવા મળે છે.જ્યારે તેમાં $\lambda$ તરંગલંબાઈનો ઉપયોગ કરવામાં આવે ત્યારે $10$ શલાકા જોવા મળે તો $\lambda$ નું મૂલ્ય $\mathrm{nm}$ કેટલું હશે?
યંગના બે સ્લિટનાં પ્રયોગમાં, એક સ્લિટની પહોળાઈ બીજી સ્લિટની પહોળાઈ કરતાં ત્રણ ગણી છે. સ્લિટમાંથી બહાર આવતા પ્રકાશનો કંપવિસ્તાર સ્લિટ-પહોળાઈનાં સમપ્રમાણમાં હોય છે. વ્યતિકરણભાતમાં મહત્તમ અને ન્યૂનતમ તીવ્રતાઓનો ગુણોત્તર ........... થશે.
દ્વિ સ્લીટ પ્રયોગમાં એકવર્ણીં પ્રકાશ સાથે સ્લીટોથી અમુક અંતરે રાખેલ પડદા પર શલાકાઓ મેળવવામાં આવે છે. જો પડદાને સ્લીટો તરફ $5 \times 10^{-2} \,m$ ખસેડવામાં આવે તો શલાકાની પહોળાઈ માં $3 \times 10^{-5}\, m$ નો ફેરફાર થાય છે. જો સ્લીટો વચ્ચેનું અંતર $10^{-3} m$ હોય તો પ્રકાશની તરંગલંબાઈ શોધો.
યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં $4800 \,\mathop A\limits^o $ તરગલંબાઈનો પ્રકાશ વાપરવામાં આવેલ છે. એક સ્લિટને $1.4$ વક્રીભવનાંકવાળી પાતળી પારદર્શક પ્લેટ વડે ઢાંકવામાં આવે અને બીજી સ્લિટને $1.7$ વક્રીભવનાંકવાળી બીજી પાતળી પારદર્શક પ્લેટ વડે ઢાંકવામાં આવે છે. પરિણામે કેન્દ્રથી પહેલા જેટલા અંતરે પાંચમી પ્રકાશિત શલાકા રચાતી હતી, ત્યાં મધ્યસ્થ પ્રકાશિત શલાકા શિફટ થાય છે, તો બંને પાદર્શક પ્લેટની જાડાઈ .......$\mu m$
બે સ્લિટના પ્રયોગમાં $400\,nm$ તરંગલંબાઈના પ્રકાશ માટે પડદા પર શલાકાની પહોળાઈ $2\,mm$ છે. $600\,nm$ તરંગ લંબાઈના પ્રકાશ માટે શલાકાની પહોળાઈ $..........\,mm$ થશે.
દ્વિ સ્લીટ પ્રયોગમાં એકવર્ણીં પ્રકાશ સાથે સ્લીટોથી અમુક અંતરે રાખેલ પડદા પર શલાકાઓ મેળવવામાં આવે છે. જો પડદાને સ્લીટો તરફ $5 \times 10^{-2} \,m$ ખસેડવામાં આવે તો શલાકાની પહોળાઈ માં $3 \times 10^{-5}\, m$ નો ફેરફાર થાય છે. જો સ્લીટો વચ્ચેનું અંતર $10^{-3} m$ હોય તો પ્રકાશની તરંગલંબાઈ શોધો.
ફેશનલના બાયપ્રિઝમના પ્રયોગમાં, $1.5$ વક્રીભવનાંક અને $ 6 \times10^{-6} m$ જાડાઈ ધરાવતી માઈકા શીટને વ્યતિકરણ પામનારા બીજા (કિરણોના જૂથ) ના માર્ગમાં મૂકવામાં આવે છે. જેના પરિણામે મધ્ય શલાકા પાંચ શલાકાઓની પહોળાઈ જેટલા અંતરે ખસે છે. તો પ્રકાશની તરંગલંબાઈ .........$\mathop A\limits^o $ શોધો.