યંગના ડબલ સ્લીટના પ્રયોગમાં બે અલગ અલગ તરંગલંબાઈ $500\,nm$ અને $600\, nm$ નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે જે પોતાની ભાત પડદા પર પાડે છે. આ ભાતની મધ્યમાં જ્યાં પથ તફાવત શૂન્ય છે ત્યાં બંનેની ભાતના મહત્તમ સંપાત થાય છે જે વ્યતિકરણ અનુભવે છે જેનાથી મળતું પરિણામી બીજા કરતાં સ્પષ્ટ દેખાય છે. પરંતુ જ્યારે એક આ મધ્યમાન ક્ષેત્રમાંથી બહાર આવે ત્યારે બે શલાકાના તંત્રમાં એક તરંગલંબાઈનું મહત્તમ બીજી તરંગલંબાઈના ન્યૂનતમ સાથે સંપાત થાય છે. અને મળતું શલાકાનું તંત્ર અસ્પષ્ટ દેખાય છે. આવું બનતું હોય ત્યારે પથ તફાવત કેટલા $nm$ હશે?
JEE MAIN 2013, Diffcult
Download our app for free and get started
Download our appand get started for free
Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*
Similar Questions
- 1યંગના બે-સ્લિટ પ્રયોગમાં, વપરાતા પ્રકાશની તરંગલંબાઈ $5000 \mathring A$, $0.3 \mathrm{~mm}$ પહોળાઈ ધરાવતી સ્લિટ અને સ્લિટથી પડદો $200 \mathrm{~cm}$ અંતરે રાખવામાં આવેલ છે. મધ્યસ્થ અધિકતમ $x=0 \mathrm{~cm}$ આગળ મળે છે. ત્રીજા ન્યૂનતમ માટે $x$ નું મૂલ્ય. . . . . . . $\mathrm{mm}$ હશે.View Solution
- 2.......$^o$ ખૂણે પ્રકાશ આપાત કરતા પાણીમાંથી પરાવર્તન પામતો પ્રકાશ સંપૂર્ણ તલધ્રુવીભૂત હશે?View Solution
- 3યંગના બે સ્લિટના પ્રયોગમાં,$5890\, Å$ તરંગલંબાઈ ધરાવતો પ્રકાશ બે સ્લિટ વડે આપાત કરવામાં આવે છે, અને પડદા પર મેળવાતી શલાકાઓ વચ્ચેનું અંતર $0.20$ છે. આખું સાધન પાણીમાં ડુબાડેલું છે, તો શલાકાની કોણીય પહોળાઈ શોધો. (પાણીનો વક્રીભવનાંક $ = 4/3$)View Solution
- 4એક ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં, કે જે $\lambda$ જેટલી તરંગલંબાઈ ઘરાવતા એકરંગી પ્રકાશની મદદથી કરવામાં આવે છે, તેમાં વ્યતિકરણ અનુભવતા કિરણોમાંના એકના પથમાં $x \,\lambda$ જેટલી જાડાઈ ઘરાવતી ગ્લાસની તક્તિ $( \mu=1.5)$ દાખલ કરવામાં આવે છે. તો જયાં પહેલાં (અગાઉ) મધ્યસ્થ અધિકતમ મળતું હતું તે સ્થાને તીવ્રતા બદલાતી નથી. તો $x$ નું મૂલ્ય..........હશે.View Solution
- 5વિર્વતનમાં સ્લિટ અને પડદા વચ્ચેનું અંતર $1m$ અને પ્રકાશની તરંગલંબાઇ $ 5000 Å$ છે,પ્રથમ ન્યુનતમ મધ્યસ્થ અધિકતમથી $5mm$ અંતરે હોય,તો સ્લિટની પહોળાઇ કેટલા .....$mm$ થાય?View Solution
- 6બે તરંગો ${y_1} = 4\sin \,\omega \,t$ અને ${y_2} = 3\sin \,\left( {\omega \,t + \frac{\pi }{3}} \right)$ ના વ્યતિકરણથી પરિણામી કંપવિસ્તારView Solution
- 7ટેલિસ્કોપ માટે અપેચર વ્યાસ $5\; \mathrm{m}$ છે.ચંદ્ર અને પૃથ્વી વચ્ચેનું અંતર $4 \times 10^{5} \;\mathrm{km} $ છે. $5500\;\mathring A$ તરંગલંબાઈનો ઉપયોગ કરી ચંદ્રની સપાટી પર રહેલ બે વસ્તુને અલગ જોવા માટે તે ઓછામા ઓછી કેટલા ........$m$ દૂર હોવી જોઈએ?View Solution
- 8યંગ ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં $450 \,nm$ તરંગલંબાઈ માટે, $2 \,m$ દૂર રખેલા પડદા ઉપર શલાકાની પહોળાઈ $0.35^{\circ}$ જેટલી મળે છે. આ આખીય રચનાને $7 / 5$ જેટલો વક્રીભવનાંક ધરાવતા માધ્યમમાં ડૂબાડવામાં આવે તો શલાકાની કોણીય પહોળાઈ $\frac{1}{\alpha}$ થાય છે. તો $\alpha$ નું મૂલ્ય ............ હશે.View Solution
- 9યંગના બે-સિલટ પ્રયોગમાં $\lambda_1$ અને $\lambda_2$ બે તરંગલંબાઈઓનો ઉ૫યોગ કરવામાં આવે છે. $\lambda_1=450 \mathrm{~nm}$ અને $\lambda_2=650 \mathrm{~nm}$ છે. $\lambda_2$ દ્વારા ઉત્પન સૌથી નાના ક્રમની શલાકા કે જે $\lambda_1$ દ્વારા ઉત્પન શલાકા ઉપર સંપાત થાય તે (ક્રમ) $\mathrm{n}$ છે. $\mathrm{n}$ નું મૂલ્ય. . . . . . . થશે.View Solution
- 10$6000\, Å$ ની તરંગલંબાઈ ધરાવતું સમતલ તરંગ અગ્ર $0.2 \,mm$ પહોળાઈ ધરાવતી સ્લીટ પર આપાત થાય છે કે જે ઉદ્દગમથી $2\, m$ અંતરે રહેલા પડદા પર ફ્રોનહોફર વિવર્તન ઉપજાવે છે તે કેન્દ્રીય મહત્તમની $mm$ માં પહોળાઈ કેટલી ?View Solution