એકરંગી સમાંતર જૂથની તરંગલંબાઇ $\lambda$ છે.જયારે સ્લિટની પહોળાઇએ પ્રકાશનો તરંગલંબાઇના ક્રમનો હોય, ત્યારે વિવર્તન રચાય છે.જો સ્લિટ અને પડદા વચ્ચેનું અંતર $D $ હોય,તો મધ્યસ્થ અધિકતમની પહોળાઇ કેટલી?
  • A$\frac{{2D\lambda }}{a}$
  • B$\;\frac{{D\lambda }}{a}$
  • C$\;\frac{{Da}}{\lambda }$
  • D$\;\frac{{2Da}}{\lambda }$
AIPMT 2015, Medium
Download our app for free and get startedPlay store
a
Given situation is shown in the figure 

For central maxima, \(\sin \theta=\frac{\lambda}{a}\)

Also, \(\theta\) is very-very small so

\(\sin \theta \approx \tan \theta=\frac{y}{D}\)

\(\therefore \quad \frac{y}{D}=\frac{\lambda}{a}, y=\frac{\lambda D}{a}\)

Width of central maxima \(=2 y=\frac{2 \lambda D}{a}\)

art

Download our app
and get started for free

Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*

Similar Questions

  • 1
    યંગના ડબલ સ્લીટના પ્રયોગમાં $1.8\,\lambda $ સ્લીટની પહોળાઈ માટે વધુમાં વધુ કેટલી વખત મહત્તમ વ્યતિકરણ જોવા મળે છે, જ્યાં $\lambda $ વપરાતા પ્રકાશની તરંગલંબાઈ છે.
    View Solution
  • 2
    યંગના દ્વિ સ્લીટ પ્રયોગમાં પડદા પર રચાતી શલાકાની કોણીય પહોળાઈ $\pi /200 $ છે. જો $4800 \,Å$ તરંગલંબાઈવાળો પ્રકાશ ઉપયોગમાં લેવામાં આવે તો સ્લીટો વચ્ચેનું અંતર શોધો.
    View Solution
  • 3
    સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો
    View Solution
  • 4
    $0.02\; cm$ પહોળાઇના એક રેખીય છિદ્ર $(aperture)$ ને એક $ 60 \;cm$ કેન્દ્રલંબાઇવાળા લેન્સની સામે રાખેલ છે. આ છિદ્રને $5 \times 10^{-5} \;cm $ તરંગલંબાઇવાળા લંબરૂપે આપાત પ્રકાશના સમાંતર કિરણપુંજ વડે પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. વિવર્તન ભાતમાં પ્રથમ અપ્રકાશિત શલાકાનું પડદાના કેન્દ્રથી અંતર ($cm$ માં) કેટલુ હશે?
    View Solution
  • 5
    બિંદુવ્‍ત ઉદ્‍ગમ અને પડદા વચ્ચેનું અંતર બમણું કરતાં પડદા પર પ્રકાશની તીવ્રતા કેટલા ગણી થાય?
    View Solution
  • 6
    યંગના બે સ્લિટના પ્રયોગમા એક સ્લિટની આગળ $1.5$ વક્રિભવનાંકના કાચની તકતી મૂકવામા આવે તો $6000 \,\mathring A$ તરંગલંબાઈના પ્રકાશ વડે રચાતી વ્યતિકરણ ભાતની કેન્દ્રિય શલાકા એ ચોથી પ્રકાશીત શલાકાની જગ્યાએ સ્થળાંતરીત દેખાય છે. કાચની તક્તીની જાડાઈ ......... $\mu m$ છે ?
    View Solution
  • 7
    $I $ અને $ 4I $ તીવ્રતા ઘરાવતા બે સુસંબદ્વ ઉદ્‍ગમો પ્રકાશથી મહતમ અને ન્થૂનતમ તીવ્રતા કેટલી થાય?
    View Solution
  • 8
    ઓબ્જેકટીવ લેન્સ માટે દર્પણમુખ (aperture) $24.4 \,cm$ છે. જો $2440 \,\mathring A$ તરંગલંબાઈનો પ્રકાશ વસ્તુને જોવા માટે કરવામાં આવે તો આ ટેલીસ્કોપની વિભેદન શક્તિ .............. હશે.
    View Solution
  • 9
    યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં $6000\, Å$ તરંગલંબાઇવાળો પ્રકાશ વાપરવામાં આવે છે.પડદા પરના $P$ બિંદુએ ત્રીજી અપ્રકાશિત શલાકા રચાય છે,તો પથ તફાવત.........$microns$ ($S_1P -S_2P $)
    View Solution
  • 10
    એક યંગના ડબલ સ્લિટ પ્રયોગમાં, $\lambda=5000\; \mathring A$ ના તરંગલંબાઈનો પ્રકાશ વપરાય છે. $d=3 \times 10^{-7}\,m$ એ રાખેલી સ્લીટમાંથી ઉદ્ભવે છે. $t=1.5 \times 10^{-7}\,m$ ની તથા વકીભવનાંક $\mu=1.17$ ધરાવતી પારદર્શી શીટને એક પર મૂકવામા આવે છે. પડદાના મધ્યમાંથી રચના મધ્ય અધિક્તમનીનો નવી કોણીય સ્થાન જણાવો અને $y$ નું મૂલ્ય શોધો.
    View Solution