યંગના ડબલ સ્લિટના પ્રયોગમાં બે સ્લિટ વચ્ચેનું અંતર $0.2\; mm $ અને સ્લિટ, પડદા વચ્ચેનું અંતર $200\; cm$ અને વપરાયેલ પ્રકાશની તરંગલંબાઈ $\lambda = 5000 \;\mathring A$ છે. મધ્યસ્થ અધિકતમ $x=0 $ પર છે. ત્રીજુ મહત્તમ (મધ્યસ્થ અધિકતમને શૂન્ય મહત્તમ લો) $x=.....cm$ અંતરે હોય?
AIPMT 1992, Medium
Download our app for free and get started
Download our app
and get started for free
Experience the future of education. Simply download our apps or reach out to us for more information. Let's shape the future of learning together!No signup needed.*
બે તારા પૃથ્વીથી $10$ પ્રકાશવર્ષ દૂર છે. જેને $30\, cm$ વ્યાસવાળા ટેલિસ્કોપ વડે જોવામાં આવે છે. આ બંને તારાને ટેલિસ્કોપ વડે અલગ જોવા માટે તેમની વચ્ચેનું ઓછામાં ઓછું અંતર ક્યાં ક્રમનું હોવું જોઈએ?
આકૃતિમાં દર્શાવ્યા અનુસાર, યંગના બે સ્લિટના પ્રયોગોમાં, સમાન $t=10\,\mu m$ ની જાડાઈ અને $\mu _{1}=1.2$ વક્રીભવનાંક ધરાવતી એક પાતળી તક્તિને સ્લિટ $S_1$ ની આગળ દાખલ કરવામાં આવે છે. પ્રયોગ હવામાં $(\mu = 1)$ માં કરવામાં આવે છે અને $\lambda = 500\,nm$ તરંગલંબાઈનો એકરંગી પ્રકાશ ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. ઉપરોક્ત તક્તિઓને દાખલ કરવાથી મધ્યસ્થ અધિકતમ $x\beta_0$ જેટલા અંતરે ખાશે છે. જ્યાં $\beta_0$ એ તક્તિઓ દાખલ કર્યા પહેલાની શલાકાની પહોળાઈ છે. $x$ નું મૂલ્ય $............$ થશે.
યંગનો પ્રયોગ $4360 \;\mathring A$ અને $5460 \;\mathring A$ ની તરંગલંબાઈના વાદળી અને લીલા પ્રકાશ સાથે કરવામાં આવે છે. જો મઘ્યબિંદુથી ચૌથી પ્રકાશિત શલાકાનું સ્થાન $x$ હોય, તો
અધ્રુવીભૂત પ્રકાશ બે પોલારાઇઝ પર આપાત કરવામાં આવે છે. અંતિમ તીવ્રતા એ પ્રથમ તીવ્રતા કરતાં ત્રીજા ભાગની છે,તો દગ અક્ષ વચ્ચેનો ખૂણો કેટલા ........$^o$ થાય?